ADHD, WAT IS DAT NOU PRECIES?

ADD & ADHD

Wat is het nou eigenlijk?

ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) is een andere manier waarop het brein informatie verwerkt. Mensen met ADHD hebben moeite met concentratie, plannen, organiseren, stilzitten en soms met impulsiviteit. Het is alsof je hersenen een radio zijn die álle zenders tegelijk ontvangt — en ondertussen ook probeert te koken, appen en aan origami te doen.

Vroeger werd “ADD” gebruikt om de variant zonder hyperactiviteit aan te duiden: meer dromerig, stil, vergeetachtig, chaotisch in je hoofd, maar zonder de drukte aan de buitenkant. Tegenwoordig valt dat gewoon onder ADHD, subtype “overwegend onoplettend”.

Hoe vaak komt het voor?

ADHD komt voor bij zo’n 6 tot 7% van de kinderen wereldwijd. Bij volwassenen blijft het bij ongeveer 2,5% in een blijvende vorm bestaan. In Nederland heeft een flink deel van de kinderen met ADHD daar op latere leeftijd nog steeds last van — het “groeien ze er wel overheen”-verhaal klopt dus lang niet altijd.

Jongens vs. meisjes

Bij kinderen komt ADHD twee tot drie keer vaker voor bij jongens dan bij meisjes. Tenminste… op papier. Want meisjes vertonen vaak minder druk gedrag en vallen dus minder op. Ze zijn eerder stil, dromerig, of perfectionistisch — waardoor hun klachten vaker worden gemist. Als we naar volwassenen kijken, is het verschil tussen mannen en vrouwen veel kleiner: bijna gelijk.

ADD vs. ADHD: wat is het verschil?

ADD is eigenlijk de rustige, dromerige zus van ADHD. Je hebt moeite met concentreren, raakt snel afgeleid, vergeet afspraken, en je hoofd lijkt net een browser met 47 tabbladen open — waarvan er twee vastlopen en er ergens eentje keihard muziek afspeelt zonder dat je weet waar.

ADHD is de overkoepelende term en kent drie types:

• Overwegend onoplettend (de “ADD-variant”)

• Overwegend hyperactief-impulsief (de spring-in-’t-veld-variant)

• Gecombineerd type (de “alles tegelijk”-versie, komt het vaakst voor)

Wie is Gabor Maté?

Gabor Maté is een Hongaars-Canadese arts en schrijver die wereldwijd bekendstaat om zijn warme, mensgerichte benadering van mentale gezondheid. In zijn boek Het Verstrooide Brein stelt hij dat ADHD niet simpelweg een genetisch "foutje" is, maar vaak een reactie van het brein op vroege stress of emotionele onveiligheid. Volgens Maté is ADHD geen ziekte, maar een copingmechanisme dat ooit functioneel was — bijvoorbeeld bij kinderen die op jonge leeftijd weinig echte emotionele verbinding voelden.

Zijn boodschap? ADHD vraagt niet om harde discipline, maar om begrip, veiligheid en liefdevolle zelfzorg. En dat raakt precies de kern.

5 tips om om te gaan met ADD/ADHD

1. Werk met timers en mini-doelen
   Je brein houdt niet van “doe die belastingaangifte” maar wél van “open de website, log in, neem pauze, zet chocola klaar”.

2. Plan pauzes in – vóórdat je brein ontploft
   Las bewust rustmomenten in, al is het maar vijf minuten even uit het raam staren. Dat is geen luiheid. Dat is onderhoud.

3. Beweeg dagelijks – ook al is het dansen in je kamer
   Fysieke beweging helpt om prikkels te reguleren en je hoofd leeg te maken. En het verhoogt je dopamine — je “motivatiehormoon”.

4. Gebruik hulpmiddelen zonder schaamte
   Agenda’s, whiteboards, apps, post-its, papieren planners, pratende koelkasten... Gebruik wat werkt. Jij bepaalt de regels.

5. Wees zacht voor jezelf
   Je hoeft niet “zoals de rest” te zijn. Je hebt een uniek brein met prachtige kanten — creativiteit, humor, gevoel. Focus op wat je wél goed kunt.

Tot slot

Of je nou dromerig ADD’er bent of een spring-in-’t-veld ADHD’er (of iets daartussenin): je hoeft niet gerepareerd te worden. Jij bent niet “kapot”, jouw brein werkt gewoon nét even anders. En dat is oké. Soms lastig, soms prachtig — maar altijd de moeite waard.

Wil je meer over dit onderwerp of persoonlijke verhalen delen? Laat het me weten